چهار تا جلسه‌ی مهم Agile رو به زبون ساده برات توضیح دادیم!
فلسفه Agile باعث شد روش کار کردن تیم‌ها کاملاً عوض بشه؛ نه فقط تو توسعه نرم‌افزار، بلکه تو حوزه‌های مختلف دیگه هم اثر گذاشته. یکی از اصلی‌ترین بخش‌های عملی کردن Agile، همین جلسات یا به قول معروف، «ceremonies» هستن. تو Scrum که معروف‌ترین روش Agile هست، این جلسات کمک می‌کنن همه چیز شفاف باشه و تیم همیشه در جریان آخرین اتفاقات قرار بگیره.
اصلاً Scrum Ceremonies چی هستن؟
جلسات Scrum موقعی برگزار می‌شه که اعضای تیم، اسکرام مستر (Scrum Master) و مدیر محصول (Product Owner) دور هم جمع می‌شن تا برنامه‌ریزی کنن، درباره پیشرفت پروژه صحبت کنن و بازخورد بگیرن. البته هر تیمی که Agile کار میکنه لزوماً نباید همه این جلسات رو داشته باشه، و حتی اگه یه تیم Scrum هم نباشین، باز می‌تونین از این جلسات استفاده کنین.
نکته: خیلی از این جلسات از دل Scrum دراومده؛ یه روش Agile که پروژه‌ها رو به دوره‌های کوتاه زمانی به اسم «Sprint» تقسیم میکنه تا کار منظم جلو بره. بقیه روش‌های Agile مثل Kanban یا Lean هم می‌تونن از این مفاهیم استفاده کنن، با این تفاوت که به جای Sprint معمولاً از عبارت کلی‌ترِ «Iteration» استفاده می‌کنن.
۱. جلسه‌ی Sprint Planning (برنامه‌ریزی اسپرینت)
اول هر Sprint، جلسه‌ای برگزار می‌شه تا تیم دقیقاً مشخص کنه تو این دوره قراره چه کاری انجام بده و چجوری می‌خواد انجامش بده. آخر این جلسه، همه باید واضح بدونن چه انتظاری ازشون می‌ره و قراره چی تحویل بدن.
کی شرکت میکنه؟
تیم توسعه‌دهنده، Scrum Master و Product Owner
کی برگزار می‌شه؟
اول هر Sprint
مدت جلسه:
به ازای هر هفته از Sprint، معمولاً یک ساعت. مثلاً اگه Sprint دو هفته‌ای باشه، جلسه حدود دو ساعت طول می‌کشه.
هدف:
تو این جلسه مدیر محصول یه لیست از کارهای اولویت‌دار داره (Product Backlog) و اون‌ها رو با تیم مطرح میکنه. بعد تیم به کمک هم مشخص میکنه که تو این Sprint چقدر از این کارها رو می‌تونه انجام بده. نتیجه این جلسه می‌شه یه لیست از کارهای انتخاب شده (Sprint Backlog).
نکته کاربردی:
سعی کنین تو این جلسه همه جزئیات رو شفاف کنین. اعضای تیم رو تشویق کنین که تسک‌ها رو کامل مشخص کنن و روی روش انجام کار توافق کنن. هرچقدر برنامه‌ریزی دقیق‌تر باشه، احتمال موفقیت تیم توی Sprint بیشتره.
۲. جلسه Daily Stand-up (جلسه روزانه)
جلسه روزانه یه دورهمی کوتاه ۱۵ دقیقه‌ای (یا حتی کمتر) هست که هر روز صبح برگزار می‌شه تا تیم از روند کار و موانع احتمالی مطلع بشه. معمولاً افراد ایستاده تو این جلسه شرکت می‌کنن تا جلسه کوتاه و مفید بمونه.
کی شرکت میکنه؟
تیم توسعه‌دهنده، Scrum Master و Product Owner
کی برگزار می‌شه؟
هر روز، ترجیحاً صبح
مدت جلسه:
حداکثر ۱۵ دقیقه (جدی بگیرین؛ نشینین دور میز!)
هدف:
هدف جلسه اینه که همه سریع و ساده بدونن بقیه دارن رو چی کار می‌کنن و مشکلی وجود داره یا نه. هر نفر جواب این سه سوال رو می‌ده:
- دیروز چی کار کردم؟
- امروز قراره چی کار کنم؟
- جایی گیر کردم؟
نکته کاربردی:
بعضی تیم‌ها برای اینکه جلسه جذاب و سریع پیش بره، یه توپ دست به دست می‌کنن تا حواس همه جمع باشه، یا تایمر می‌ذارن. اگه تیم دورکاره، از ویدئو کنفرانس استفاده کنین. جلسه رو سبک و پرانرژی برگزار کنین تا همه مشارکت کنن.
۳. جلسه Sprint Review (بررسی اسپرینت)
آخر هر Sprint، تیم دور هم جمع می‌شه تا کارهایی که انجام داده رو به بقیه نشون بده. اینجا هم فرصتیه که از ذینفع‌ها (stakeholders) بازخورد بگیرین.
کی شرکت میکنه؟
تیم توسعه‌دهنده، Scrum Master، Product Owner و ذینفع‌ها
کی برگزار می‌شه؟
آخر Sprint
مدت جلسه:
معمولاً ۴۵ دقیقه به ازای هر هفته؛ یعنی اگه Sprint دو هفته‌ایه، جلسه حدود ۹۰ دقیقه می‌شه.
هدف:
این جلسه فرصتی برای نشون دادن نتیجه کار به ذینفع‌هاست. سبک جلسه می‌تونه کاملاً غیررسمی باشه (مثلاً یه دورهمی ساده و صمیمی) یا رسمی‌تر. مهم اینه که کارهایی که انجام شده رو نشون بدین و بازخورد مستقیم بگیرین.
نکته کاربردی:
خیلی از تیم‌ها این جلسه رو مثل یه جشن کوچیک می‌بینن. مثلاً دور میز یکی از اعضا جمع می‌شن و اون چیزی رو که ساخته ارائه می‌ده. یه خوراکی خوشمزه هم اضافه کنین که حس بهتری داشته باشه!
۴. جلسه Sprint Retrospective (بازنگری اسپرینت)
این جلسه برای اینه که تیم بشینه فکر کنه چه چیزهایی تو این Sprint خوب بوده و چی رو می‌شه بهتر کرد. تمرکز جلسه روی نحوه همکاری، فرآیندها و ابزارهای تیم هست.
کی شرکت میکنه؟
تیم توسعه‌دهنده، Scrum Master و Product Owner
کی برگزار می‌شه؟
آخر Sprint
مدت جلسه:
معمولاً ۴۵ دقیقه برای هر هفته؛ مثلاً برای دو هفته حدود ۹۰ دقیقه
هدف:
هدف از Retrospective اینه که تیم بررسی کنه کجای کار خوب پیش رفته و کجاها نیاز به بهبود داره. فقط بحث و شکایت نیست؛ باید یه برنامه برای بهبود هم تدوین بشه.
نکته کاربردی:
حتی اگه همه‌چیز خوب پیش می‌ره، از این جلسه نگذرید. همیشه جایی برای بهتر شدن وجود داره!
کلام آخر…
خیلیا فکر می‌کنن همین جلسات Agile باعث می‌شه تیمشون یه‌شبه چابک بشه، ولی اینجوری نیست. واقعیت اینه که چابکی تیم از ارتباط خوب، رویکرد استراتژیک و فنی درست میاد. جلسات فقط کمک می‌کنن هماهنگی و ارتباط تیم بهتر بشه و سریع‌تر پیشرفت کنه.
